Avery Ching: Người tư duy hệ thống

Tác giả bài viết: Thejaswini M A Biên dịch bài viết: Block unicorn

Lời nói đầu

Facebook có hàng nghìn tỷ cạnh.

Con số này trong tâm trí của Avery Ching giống như một cột mốc, một bằng chứng cho những gì có thể đạt được khi một hệ thống phân tán được thiết kế đúng cách. Một nghìn tỷ kết nối đã được thiết lập giữa con người, hình ảnh, bài đăng và địa điểm. Tất cả phân tích có thể hoàn thành trong bốn phút bằng cách sử dụng phần cứng thương mại có sẵn từ bất kỳ công ty nào.

Ching biết điều này vì anh ấy đã tự tay xây dựng hệ thống thực hiện mọi thứ.

Năm 2007, Ching vừa tốt nghiệp chương trình tiến sĩ từ Đại học Tây Bắc đã đồng sáng lập Apache Giraph tại Yahoo. Dự án ban đầu là một thử nghiệm về xử lý đồ thị phân tán, nhưng cuối cùng đã cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho tìm kiếm đồ thị của Facebook và đã thay đổi cách các công ty công nghệ phân tích mạng xã hội quy mô lớn.

Nhưng Ching chuyển sang tiền điện tử không phải vì xu hướng lúc đó, cũng không phải vì các quỹ đầu tư mạo hiểm đang đổ vào hướng này. Anh đã làm việc tại Meta trong mười năm, xây dựng cơ sở hạ tầng cho Diem, mà Diem là một phần của kế hoạch tiền tệ kỹ thuật số toàn cầu đầy tham vọng của công ty.

Năm 2021, Diem buộc phải đóng cửa do áp lực từ cơ quan quản lý, Ching và đội ngũ của anh ấy đã đầu tư gấp đôi. Vài tháng sau, họ thành lập Aptos Labs và xác định mục tiêu: xây dựng một blockchain có khả năng thực sự xử lý tài chính của các tổ chức toàn cầu.

Hiện nay, Aptos xử lý giao dịch cho các công ty như BlackRock, Franklin Templeton và Apollo. Chuỗi khối này hiện đang nắm giữ hơn 1,2 tỷ đô la tài sản thực tế được mã hóa.

Ching ban đầu tập trung vào việc xây dựng hệ thống phân tích cách hàng tỷ người kết nối trên mạng xã hội, sau đó chuyển sang xây dựng hệ thống có thể thay đổi cách hàng chục nghìn tỷ đô la lưu thông trong nền kinh tế toàn cầu.

Con đường trưởng thành

Avery Ching lớn lên ở Honolulu, đã học từ mẫu giáo đến trung học tại Trường Punahou - nơi đã đào tạo ra Barack Obama.

Anh rời Hawaii để đến Evanston, Illinois, theo học chuyên ngành Kỹ thuật Máy tính tại Đại học Northwestern. Việc chuyển từ cuộc sống trên đảo sang mùa đông khắc nghiệt của Trung Tây có thể khó thích nghi, nhưng Ching đã tìm thấy cảm giác thuộc về trong phòng thí nghiệm Khoa học Máy tính của Đại học Northwestern.

Trong thời gian đại học, anh ấy tập trung vào việc học cách xây dựng các hệ thống có thể xử lý các tính toán phức tạp trên nhiều máy cùng một lúc. Nhưng điều thực sự đặt nền tảng cho sự nghiệp của anh ấy là kiến thức chuyên môn mà anh ấy tích lũy được trong thời gian bảo vệ luận án tiến sĩ vào tháng 10 năm 2007.

Luận văn tiến sĩ của anh ấy chuyên nghiên cứu siêu máy tính, khung tính toán song song và hệ thống tệp hiệu suất cao. Đây là nền tảng của mỗi hệ thống lớn hỗ trợ dịch vụ internet hiện đại.

Giáo sư Alok Choudhary, người hướng dẫn tiến sĩ của Ching, lúc đó đang nghiên cứu vấn đề mà các công ty như Google và Facebook bắt đầu đối mặt: Làm thế nào để xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ khi dữ liệu phân tán trên hàng nghìn máy móc?

Câu trả lời nằm ở việc thiết kế các hệ thống có thể phối hợp làm việc trên cơ sở hạ tầng phân tán, tránh tắc nghẽn hoặc điểm lỗi đơn.

Nhận thức này được hình thành trong phòng thí nghiệm học thuật đã trở thành vũ khí bí mật của Ching sau khi gia nhập ngành.

Xây dựng hệ thống vẽ vũ trụ Facebook

Vào tháng 10 năm 2007, cùng tháng mà Ching hoàn thành luận văn tiến sĩ, anh gia nhập Yahoo với tư cách Kỹ sư phần mềm chính. Lúc đó, Yahoo vẫn là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ, đang nỗ lực đối phó với lượng dữ liệu khổng lồ phát sinh từ hàng triệu người dùng.

Ching đã nhìn thấy một cơ hội. Mạng xã hội tạo ra một cấu trúc dữ liệu đặc biệt: đồ thị. Mỗi người dùng là một nút. Mỗi tình bạn, mỗi tin nhắn, mỗi lần tương tác đều là một cạnh kết nối các nút. Vấn đề là, khi những đồ thị này phát triển đến hàng tỷ nút và hàng nghìn tỷ cạnh, làm thế nào để phân tích chúng.

Câu trả lời của anh ấy là Apache Giraph, một hệ thống xử lý đồ thị phân tán mã nguồn mở. Dự án này được lấy cảm hứng từ bài báo Pregel của Google, nhưng cho phép bất kỳ công ty nào muốn phân tích dữ liệu đồ thị quy mô lớn sử dụng công nghệ này.

Giraph không cố gắng tải toàn bộ đồ thị vào bộ nhớ của một máy đơn (điều này là không thể đối với quy mô của Facebook), mà phân phối đồ thị trên nhiều máy khác nhau. Mỗi máy xử lý phần đồ thị mà nó chịu trách nhiệm, sau đó giao tiếp với các máy khác để phối hợp kết quả.

Hệ thống này đã có hiệu quả. Facebook đã áp dụng Giraph và sử dụng nó để hỗ trợ tìm kiếm hình ảnh (Graph Search). Tìm kiếm hình ảnh là một tính năng cho phép người dùng tìm kiếm các nội dung như “hình ảnh của bạn bè tôi ở Paris” hoặc “nhà hàng mà bạn bè tôi thích ở New York”.

Quan trọng hơn, Giraph có thể phân tích toàn bộ mạng xã hội của Facebook trong vòng bốn phút bằng cách sử dụng phần cứng thương mại.

Con đường vòng của Diem

Năm 2011, Ching rời Yahoo để gia nhập Facebook (sau này được đổi tên thành Meta), và trong suốt mười năm tiếp theo, ông đã tập trung vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng nền tảng hỗ trợ khả năng phân tích của công ty. Đội ngũ mà ông lãnh đạo phụ trách các dự án như Apache Spark, Hadoop, lập lịch phân tán và mô hình lập trình thống nhất, những công nghệ này cho phép các kỹ sư của Meta phân tích dữ liệu trên hàng trăm ngàn máy móc.

Sau đó, Meta đã công bố kế hoạch Libra, một dự án tiền tệ kỹ thuật số (sau này được gọi là Diem).

Tầm nhìn của họ là tạo ra một hệ thống thanh toán dựa trên blockchain, phục vụ hàng tỷ người trên toàn cầu, đặc biệt là những người không thể sử dụng dịch vụ ngân hàng truyền thống. Meta sẽ cung cấp các kênh phân phối thông qua Facebook, WhatsApp và Instagram. Blockchain sẽ cung cấp cơ sở hạ tầng thanh toán toàn cầu, nhanh chóng và chi phí thấp.

Ching được bổ nhiệm làm trưởng bộ phận kỹ thuật của nền tảng Meta Crypto, đội ngũ của anh ấy chịu trách nhiệm xây dựng chính blockchain, cơ sở hạ tầng ví và chiến lược phát triển hệ sinh thái.

Khác với Bitcoin hoặc Ethereum, nơi hy sinh tốc độ vì tính phi tập trung, mục tiêu thiết kế của Diem là xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây, đồng thời duy trì tính an toàn và tuân thủ quy định. Đội ngũ đã phát triển ngôn ngữ lập trình Move dành riêng cho Diem, được tích hợp các cơ chế bảo vệ, từ thiết kế ngăn chặn một số loại lỗ hổng hợp đồng thông minh.

Tuy nhiên, Diem đang phải đối mặt với những vấn đề mà kỹ thuật không thể giải quyết. Các cơ quan quản lý trên toàn thế giới đều lo ngại về quyền lực và ảnh hưởng của Facebook. Nếu hàng tỷ người áp dụng đồng tiền được Facebook hỗ trợ, điều đó có ý nghĩa gì đối với chính sách tiền tệ? Nó có nghĩa gì đối với sự ổn định tài chính? Nó có nghĩa gì đối với quyền riêng tư?

Áp lực từ cơ quan quản lý trở nên khó khăn để vượt qua. Đến đầu năm 2022, Meta đã giải tán dự án Diem. Khi công ty từ bỏ tham vọng về tiền điện tử, nhiều năm nỗ lực đã trở thành công cốc.

Ching và đội ngũ cốt lõi của anh ấy đang phải đối mặt với một sự lựa chọn: quay trở lại công việc cơ sở hạ tầng truyền thống của Meta, hoặc độc lập phát hành những gì họ đã xây dựng.

Họ đã chọn độc lập.

Xây dựng Aptos

Vào tháng 12 năm 2021, Avery Ching và Mo Shaikh đã cùng nhau thành lập Aptos Labs, trong đó Mo Shaikh từng phụ trách các mối quan hệ và chiến lược của Diem.

Giá tiền điện tử đang bắt đầu một đợt giảm dài, bước vào trạng thái mà sau này trở thành thị trường gấu năm 2022. FTX vẫn chưa sụp đổ - không ai dự đoán điều đó.

Ching và Shaikh không quan tâm đến thời điểm thị trường. Họ đã xây dựng một blockchain mà họ tin rằng về mặt kỹ thuật vượt trội hơn bất kỳ hệ thống hiện có nào khác. Với ngôn ngữ lập trình Move, động cơ thực thi song song mang tên BlockSTM và cơ chế đồng thuận chịu lỗi Byzantine, tốc độ xử lý giao dịch của Aptos nhanh hơn so với các hệ thống chứng minh cổ phần hiện có.

Tuy nhiên, thách thức thực sự là liệu có ai còn quan tâm đến chất lượng công nghệ khi toàn bộ thị trường tiền điện tử đang trên bờ vực sụp đổ.

Trong những ngày đầu của Aptos, Ching và đội ngũ của anh ấy phải thuyết phục các nhà đầu tư hoài nghi rằng tại sao thế giới cần một blockchain Layer-1 khác. Vào thời điểm đó, Ethereum đã tồn tại, cùng với Solana, Avalanche, Cosmos và nhiều đối thủ khác đang cạnh tranh để thu hút các nhà phát triển và người dùng.

Bài phát biểu của Ching khác với những người sáng lập tiền điện tử điển hình. Ông không hứa hẹn về một utopia phi tập trung hoặc sự bao trùm tài chính cách mạng. Ông nói về những gì ông hiểu, đó là xây dựng cơ sở hạ tầng có thể mở rộng.

Ông giải thích rằng: “Tại Aptos, chúng tôi tin rằng tập trung vào khả năng mở rộng là điều quan trọng nhất. Bạn có thể bắt đầu từ một hành trình và hành trình đó cuối cùng sẽ đến một nơi hoàn toàn khác, vì bạn có thể liên tục thúc đẩy mạng lưới tiến về phía trước.”

Sự quan tâm đến khả năng mở rộng xuất phát từ kinh nghiệm đau thương tại Meta. Những hệ thống không thể thích ứng cuối cùng sẽ bị diệt vong. Khả năng cải thiện cơ sở hạ tầng mà không phá hủy các ứng dụng hiện có là rất quan trọng cho sự thành công lâu dài.

Aptos đã ra mắt mạng chính vào tháng 10 năm 2022, khi thị trường tiền điện tử đang trong giai đoạn suy thoái sâu sắc. Vào tháng sau, FTX sụp đổ, và uy tín của ngành cũng theo đó mà sụp đổ.

Khi các nhà đầu tư nhỏ lẻ đồng loạt rời bỏ thị trường tiền điện tử, thì các nhà đầu tư tổ chức lại ngày càng tỏ ra quan tâm. Sự kiện FTX đã phơi bày những hậu quả của việc xây dựng cơ sở hạ tầng tiền điện tử không đầy đủ. Các công ty như BlackRock và Franklin Templeton bắt đầu tìm kiếm các nền tảng blockchain đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn, tuân thủ và độ tin cậy của tổ chức.

Nền tảng doanh nghiệp của Aptos bỗng nhiên trở thành một lợi thế.

Đang thanh toán tiền đặt cược token hóa

Đến năm 2023, Ching đã thu hẹp đáng kể phạm vi kinh doanh của Aptos. Ông không còn cố gắng đáp ứng tất cả nhu cầu của mọi người, mà thay vào đó định vị blockchain như một “cỗ máy giao dịch toàn cầu” cho việc token hóa tài sản thực trong thế giới.

Hệ thống tài chính truyền thống có quá nhiều ma sát. Quy trình thanh toán mất vài ngày. Chi phí giao dịch xuyên biên giới rất cao. Thời gian giao dịch có hạn. Việc lưu ký cần nhiều trung gian.

Mặt khác, blockchain có thể loại bỏ hầu hết những ma sát như vậy. Bằng cách đưa tài sản của thế giới thực lên blockchain, bạn có thể giao dịch 24/7, thanh toán ngay lập tức và giảm đáng kể chi phí lưu ký.

Nhưng việc token hóa không chỉ cần công nghệ, mà còn cần hợp tác với các tổ chức sở hữu tài sản, mối quan hệ quản lý và vốn để thực sự thực hiện token hóa.

Ching bắt đầu ký kết các thỏa thuận hợp tác này. BlackRock đưa quỹ BUIDL của mình vào Aptos, đầu tư 500 triệu đô la tài sản token hóa. Franklin Templeton ra mắt quỹ thị trường tiền tệ token hóa trên nền tảng này. Apollo bắt đầu khám phá các sản phẩm tín dụng token hóa.

Đến giữa năm 2025, Aptos đã quản lý hơn 1,2 tỷ đô la tài sản thực tế được mã hóa.

Thị trường Hàn Quốc trở thành một lĩnh vực trọng điểm khác để chú ý. Hàn Quốc có khối lượng giao dịch cao, một nhóm nhà đầu tư cá nhân đông đảo và mức độ chấp nhận văn hóa đối với tài sản kỹ thuật số. Ching đã thiết lập quan hệ đối tác với một trong những nhà bán lẻ lớn nhất Hàn Quốc, Tập đoàn Lotte, đơn vị này sử dụng Aptos để phát hành phiếu giảm giá di động.

Ching vào cuối năm 2024 cho biết: “Khi chúng tôi bắt đầu hợp tác với các nhà bán lẻ lớn và tiếp xúc với các ngân hàng cũng như các công ty thanh toán lớn, chúng tôi thấy sự quan tâm từ phía Hàn Quốc đang tăng nhanh chóng. Chính phủ mới dường như rất ủng hộ tiền điện tử. Tôi dự đoán sự phát triển của tiền điện tử tại Hàn Quốc sẽ diễn ra rất nhanh.”

Sự hợp tác với Hàn Quốc đã xác minh chiến lược của Ching: tìm ra các trường hợp ứng dụng thực tế mà blockchain có thể mang lại lợi ích rõ rệt, sau đó nhanh chóng mở rộng quy mô.

Vào tháng 12 năm 2024, Mo Shaikh từ chức lãnh đạo Aptos. Ching, người từng giữ chức vụ Giám đốc Kỹ thuật, đã đảm nhiệm vị trí Giám đốc Điều hành.

Với vai trò Giám đốc Công nghệ, Ching chịu trách nhiệm phát triển công nghệ. Với vai trò Giám đốc Điều hành, ông sẽ chịu trách nhiệm về định hướng chiến lược và các mối quan hệ đối tác, điều này sẽ quyết định sự thành bại của Aptos.

Trong chín tháng đầu tiên đảm nhiệm vị trí CEO, Ching chủ yếu tập trung vào việc nâng cao vị thế thị trường của Aptos. Ông không đặt Aptos vào cuộc cạnh tranh với các nền tảng blockchain khác để thu hút các nhà phát triển và người dùng lẻ, mà tập trung vào việc xây dựng nó thành cơ sở hạ tầng cho các tổ chức để token hóa và giao dịch tài sản thế giới thực.

Tuy nhiên, sự chú ý của Ching không chỉ giới hạn ở phát triển công nghệ. Ông cũng tích cực hợp tác với các cơ quan quản lý để giúp xây dựng quy tắc quản lý tài sản token hóa.

Vào tháng 6 năm 2025, ông được bổ nhiệm làm thành viên của Ủy ban Thị trường Hàng hóa Tương lai Hoa Kỳ (CFTC) trong nhóm Ủy ban Thị trường Tài sản Kỹ thuật số. Chức vụ này giúp ông có tiếng nói trong việc xây dựng quy định về tài sản kỹ thuật số tại Hoa Kỳ.

Aptos Labs đã công bố bổ nhiệm này và cho biết: “Avery sẽ hợp tác với những người lãnh đạo khác đến từ lĩnh vực web3 và dịch vụ tài chính để xây dựng quy định về quản lý tài sản số.”

Đối với Ching, công việc quản lý này là vô cùng quan trọng. Các tổ chức áp dụng blockchain cần một khung quy định rõ ràng. Nếu không có khung rõ ràng này, các tổ chức sẽ không thể đầu tư vốn một cách quy mô.

Thái độ của các nhà xây dựng đối với tiền điện tử

Ching không coi việc phi tập trung là mục tiêu cuối cùng. Ông cũng không hứa hẹn sẽ lật đổ tài chính truyền thống hay tạo ra một hệ thống kinh tế mới. Thay vào đó, ông tập trung vào việc giải quyết các vấn đề thực tế: tăng tốc độ giao dịch, giảm chi phí, nâng cao độ an toàn, và thúc đẩy sự ra đời của các sản phẩm tài chính mới.

Tinh thần thực dụng này xuất phát từ kinh nghiệm của ông trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng tại Yahoo và Meta. Những công ty này không theo đuổi sự thanh lịch lý thuyết, mà tập trung vào cách tạo ra các hệ thống có thể vận hành đáng tin cậy cho hàng tỷ người dùng.

Sự quan tâm của Ching đến các ứng dụng thực tế đã thu hút những tổ chức vốn không xem xét các dự án tiền điện tử có màu sắc ý thức hệ hơn. Ví dụ, BlackRock và Franklin Templeton không quan tâm đến việc lật đổ các ngân hàng trung ương hay tạo ra các hệ thống tài chính song song. Họ cần cơ sở hạ tầng có thể giúp họ cung cấp sản phẩm chất lượng tốt hơn cho khách hàng.

Aptos đã cung cấp cho họ cơ sở hạ tầng như vậy.

Đây là niềm tin của các kỹ sư: Công cụ tốt hơn mang lại kết quả tốt hơn. Hiệu suất tự nó đã mang tính đạo đức. Việc một thứ gì đó phục vụ một tỷ người đã là một dạng lý tưởng.

Anh ta không cố gắng thay đổi bản chất con người, mà là chấp nhận bản chất con người và xây dựng dựa trên đó. Cuối cùng, có lẽ đây mới là lập trường cực đoan nhất.