Phân tích Kỹ thuật (TA) là phương pháp nghiên cứu hành vi thị trường và dự đoán hướng giá. Phương pháp này phân tích ba yếu tố chính: giá, khối lượng giao dịch, và thời gian để phát hiện xu hướng thị trường và tâm lý nhà đầu tư.
Khác với "phân tích cơ bản", phân tích kỹ thuật không quan tâm đến bản trắng dự án hay dữ liệu kinh tế, mà tập trung vào chính giá cả. Bởi vì trong bất kỳ thị trường nào—giá là phản ánh cuối cùng của tất cả thông tin.
Do đó, mục tiêu của phân tích kỹ thuật không phải để dự đoán tương lai, mà để cải thiện ưu thế xác suất. Các nhà giao dịch sử dụng biểu đồ để xác định xu hướng và điểm chuyển hướng, từ đó đưa ra quyết định hợp lý hơn.
Mọi hệ thống phân tích kỹ thuật thành công đều được xây dựng trên ba giả định cơ bản. Hiểu ba giả định này là điều kiện tiên quyết để nắm vững phân tích xu hướng và chu kỳ.
Giá đã phản ánh tất cả thông tin đã biết, bao gồm tin tức, kỳ vọng, chính sách, tâm lý, và thậm chí là tin đồn. Giả định này đặc biệt quan trọng trong thị trường tiền điện tử, vì thị trường rất tự do và thông tin lan truyền cực kỳ nhanh chóng. Dù là cập nhật dự án, tin tức chính sách, hay giao dịch của các "cá voi", tất cả đều được phản ánh ngay lập tức vào giá.
Do đó, biểu đồ phản ánh "tâm lý tập thể" của toàn thị trường. Khi bạn hiểu biểu đồ, bạn hiểu cảm xúc của thị trường. Điều này có nghĩa là thay vì cố gắng dự đoán tin tức, tốt hơn hãy tập trung vào diễn biến giá. Phân tích kỹ thuật không nhằm giải thích "tại sao giá tăng," mà tập trung phát hiện "giá đang tăng."
Giá không di chuyển ngẫu nhiên, mà theo xu hướng. Một khi xu hướng được hình thành, nó thường tiếp tục trong một khoảng thời gian cho đến khi các lực lượng bên ngoài phá vỡ cân bằng hiện tại.
Ví dụ, khi BTC bước vào chu kỳ thị trường tăng giá, mỗi lần điều chỉnh thường chỉ là giai đoạn tích lũy trước khi có đợt tăng lớn hơn. Hiểu về tính liên tục của xu hướng có thể giúp các nhà giao dịch tránh sai lầm "đảo chiều quá sớm." Điều này cũng có nghĩa là đi theo xu hướng là nền tảng để tồn tại lâu dài. Cố gắng bán khống trong xu hướng tăng hoặc bắt đáy trong xu hướng giảm là hành vi đi ngược lại lực lượng thị trường. Như câu châm ngôn giao dịch cổ điển: "Xu hướng là bạn của bạn, cho đến khi nó kết thúc."
Hành động giá phản ánh bản chất con người, và bản chất con người là không đổi trong thị trường. Lòng tham và sự sợ hãi, hưng phấn và hoảng loạn, liên tục được tái diễn qua các thời kỳ khác nhau. Vì vậy, các mẫu hình biểu đồ, dao động chu kỳ, mô hình hỗ trợ và kháng cự tái xuất hiện trong các khoảng thời gian khác nhau. Đây là lý do tại sao phân tích kỹ thuật có ý nghĩa dự đoán—không phải vì biểu đồ có phép màu, mà vì tính lặp lại của cảm xúc con người.
Ví dụ, các mẫu hình cổ điển như "đỉnh đôi" hay "vai-đầu-vai" về bản chất là biểu hiện của sự kiệt sức và đảo chiều của lực lượng tăng giá. Khi bạn thấy những mẫu hình này, thực chất bạn đang thấy sự tái diễn của tâm lý nhóm.
Chuyển động thị trường không phải tuyến tính, mà có tính chu kỳ. Mỗi chu kỳ thị trường đều trải qua các giai đoạn tích lũy, bứt phá, điều chỉnh và tái cân bằng.
Cấu trúc chu kỳ trong thị trường tiền điện tử thường được chia thành bốn giai đoạn:
Giá suy giảm trong thời gian dài, và tâm lý thị trường bi quan. Nhà đầu tư thông minh bắt đầu âm thầm tích lũy vị thế. Khối lượng thấp, biến động nhỏ, nhưng đà giảm dần yếu đi.
Sau khi giá vượt qua ngưỡng kháng cự quan trọng, xu hướng chính được thiết lập. Tiền từ tổ chức và công chúng bắt đầu tham gia, và giá tăng nhanh chóng. Giai đoạn này thường đi kèm với các câu chuyện, khái niệm, và sự xuất hiện của các dự án mới.
Vốn lớn dần dần rút lui, và giá dao động ở mức cao. Mặc dù tin tức vẫn lạc quan, nhưng khối lượng giao dịch đã bắt đầu cho thấy dấu hiệu phân kỳ, và cấu trúc giao dịch nội bộ của thị trường bắt đầu suy yếu.
Sự hoảng loạn lan rộng, và giá giảm nhanh chóng. Nhà đầu tư nhỏ lẻ cắt lỗ (chấp nhận thua lỗ) và rời khỏi thị trường cho đến khi thị trường quay trở lại phạm vi biến động thấp và tích lũy lại.
Cấu trúc này đã diễn ra nhiều lần trong lịch sử của Bitcoin. Từ 2013 đến 2017, và sau đó đến 2021, mỗi chu kỳ tăng giảm đều xác nhận quy luật "bản chất con người không thay đổi, chu kỳ lặp lại."
Hiểu hướng của xu hướng và giai đoạn của chu kỳ là chìa khóa để đánh giá vị thế thị trường.
Nói một cách đơn giản:
Một phương pháp áp dụng điển hình là:
Kết hợp phân tích xu hướng và phân tích chu kỳ tạo nên một khung phân tích toàn diện từ xu hướng lớn đến biến động nhỏ hàng ngày.
Dù bạn giao dịch ngắn hạn hay trung và dài hạn, hãy đưa ra quyết định dựa trên những phân tích này.
Khi mới bắt đầu, bạn thường tập trung vào "kết quả của giá," trong khi nhà giao dịch trưởng thành tập trung vào "quá trình của giá." Điều này có nghĩa là bạn không còn hỏi "tại sao nó tăng," mà thay vào đó hỏi "xu hướng này đang ở giai đoạn nào?", "những người tham gia thị trường đang làm gì?", "vốn có hỗ trợ hướng hiện tại không?"
Khi học về xu hướng và chu kỳ, bạn đang tìm kiếm ưu thế xác suất từ những dao động ngẫu nhiên. Đây chính là kỹ năng cốt lõi của các nhà giao dịch chuyên nghiệp: họ không cố gắng đúng trong mọi giao dịch, mà hướng đến lợi nhuận tích cực trong dài hạn.
Xu hướng là ngôn ngữ của thị trường, chu kỳ là nhịp điệu của thời gian, và các giả định là nền tảng logic để hiểu tất cả. Khi bạn nắm vững sự kết hợp giữa xu hướng và chu kỳ, bạn có thể giữ đầu óc tỉnh táo giữa những dao động giá ồn ào. Bạn không còn mù quáng đuổi theo đà tăng hoặc bán khi giảm, mà có thể đưa ra phán đoán hợp lý dựa trên cấu trúc thị trường. Đây là bước đầu của sự chuyển đổi từ một người đầu cơ thành một nhà giao dịch chuyên nghiệp.